İlçemizin Tarihçesi
İlçemiz, M.Ö. 700'lü yıllarda Miyetos'lularca kurulmuş zaman içerisinde sırasıyla Roma, Bizans ve Pontus Rum egemenliği altında kalmıştır. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Osmanlı dönemindeyken nahiye durumunda eski adı 'Aspet' olan ilçe, Cumhuriyet'in ilanından sonra bucak durumuna gelmiştir. 21.05.1990 Tarih ve 3644 Sayılı Kanun'la ilçe olmuştur.
İlçemizin Coğrafi Özellikleri
İyidere ilçesi; Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, Rize iline bağlı bir ilçe belediyesidir. Yaklaşık yüz ölçümü 25 kilometrekaredir. Rize iline mesafesi 14 km'dir. Doğusunda yine Rize ilinin Derepazarı ilçesi (6 km), batısında ise Trabzon ilinin Of ilçesi (11 km) bulunmaktadır. Güneyinde Rize'nin Kalkandere ilçesi (16 km), kuzeyinde ise Karadeniz sahili vardır. Güneye gidildikçe rakım yükselir.
İlçemiz yer üstü su kaynakları bakımından oldukça zengindir. En önemli akarsuyu "İyidere Deresi"dir. Kıyı kesiminde ılık ve bol yağışlı bir iklim olmasına rağmen içerilere doğru gidildikçe rakımın artmasıyla birlikte iklimin sertliği görülür. Kıyıda iklim, iç bölgelerine göre daha ılımandır. Ortalama sıcaklık 14 derece, ortalama yıllık yağış miktarı ise metrekareye 230 kilogramdır.
İlçemizin Sosyoekonomik Durumu
İlçemizin coğrafi yapısı engebeli, yerleşimin dağınık olması nedeniyle sosyolojik açıdan köy ve kasaba karışımı bir özellik arz eder. Tarım ?özellikçe çay üretimi- ilçemizin başlıca geçim kaynağıdır. Çay üretimine bağlı olarak çay fabrikalarında mevsimlik veya daimi işçi olarak çalışılmaktadır. Köylerimizde kısmen büyükbaş hayvancılık da yapılmaktadır. İlçemizin il merkezine yakın olması, bazı sosyal faaliyetlerin ilçede gelişmesine ve yaygınlaşmasına engel olmuştur.
İlçemizin Kültürel Özellikleri
Düğün, nişan, asker yollama, festival, şenlik zamanlarında kemençe eşliğinde horon oynamak, ilçemizin vazgeçilmez özelliklerindendir. Hamsikoli(hamsili ekmek), hamsili pilav, mısır ekmeği, karalahana haşlaması, karalahana sarması, turşu tavalı başlıca yemekler; pepeçura, enişte lokumu, Laz böreği başlıca tatlılardır.
Rize Bezi (Feretiko), kökü 15. yüzyıla kadar uzanan ve günümüze kadar icra edilen ve yaşatılan geleneksel el sanatıdır. Kendir ipinden el tezgâhında dokunur. Ayrıca örtünmek amacıyla kullanılan keşan, yöresel bir ürün olup günümüzde kısmen de olsa kadınlar tarafından kullanılmaktadır.
Ponticola rizensis, Türkiye'ye endemik bir kaya balığı türüdür. Sadece Rize (türün adını aldığı şehir) ve Trabzon'un yakınlarındaki İyidere Deresi'nde yaşadığı kaydedilmiştir.İlk kez 2008 yılında tanımlanmış olan tür; tatlı su akıntılı, tabanı yuvarlak çakıl taşlarından oluşan bir akarsuda yaşamaktadır. Türün dişileri 8,7 cm uzunluğa, erkekleri ise 12,4 cm uzunluğa erişebilmektedir.
İlçemizin İdarî Yapısı
İlçemiz, 9 adet mahalle, 7 adet köyden oluşmaktadır. Mahalleler; Sarayköy, Yalıköy, Çanakçeşme, Üstüpiler, Yapraklar, Fethiye, Fıçıtaşı, Hazar ve Merkez mahalleleridir. Köyler; Büyüfçiftlik, Çiftlik, Denizgören, Kalecik, Köşklü, Taşhane köyleridir. Köylerimizin ilçe merkezine uzaklığı 4 ile 9 km arasında değişmektedir.
İlçemizin Sağlık Hizmetleri
İlçemizde İyidere Mukaddes Kalkavan İlçe Entegre Hastanesi; Çiftlik Sağlık Ocağı ve Yapraklar Sağlık Ocağı; Hazar Sağlık Evi, Denizgören Sağlık Evi ve Yaylacılar Sağlık Evi olmak üzere 1 hastane, 2 sağlık ocağı ve 3 sağlık evi ile 112 Acil Trafik İstasyonu sağlık hizmeti vermektedir.
